Bu lông là một chi tiết nhỏ, nhưng mang lại công dụng vô cùng lớn trong công việc hàng ngày cũng như trong thi công xây dựng, đây là chi tiết không thể thiếu trong việc lắp ghép các chi tiết, kết cấu hiện nay.
Với công dụng lớn, sử dụng đơn giản, bulong được sử dụng từ những công việc đơn giản đến những công việc phức tạp nhất hiện nay.
Bu lông (bulong) là gì?
Bu lông (bắt nguồn từ từ tiếng Pháp boulon /bulɔ̃/), còn được gọi là bu-loong, bù-loong, bù lon. Đây là một sản phẩm cơ khí được sử dụng để lắp ráp, ghép nối các chi tiết lại thành một khối và là chi tiết kẹp chặt. Bu lông thường có dạng thanh trụ, một đầu có mũ 6 cạnh ngoài hoặc trong (chìm), một đầu có ren (gọi là vít) để vặn với đai ốc.
Mối lắp ghép bằng bu lông có thể chịu được tải trọng kéo cũng như uốn rất tốt. Nó sở hữu độ bền, độ ổn định lâu dài. Việc tháo lắp cũng như hiệu chỉnh mối ghép bu lông rất thuận tiện, nhanh chóng. Đồng thời không đòi hỏi những công nghệ phức tạp như các mối lắp ghép khác. Do có nhiều ưu điểm nên bu lông được sử dụng rộng rãi trong các máy móc, thiết bị công nghiệp, các công trình xây dựng, công trình giao thông, cầu cống… ở khắp mọi nơi trên thế giới.
Phân loại bu lông
Khi thiết kế bu lông, có hai cách để chọn ra kích thước:
Bu lông có cấp bền cao 8.8, 10.9, 12.9: Việc này giúp sản xuất được bu lông có đường kính thân nhỏ hơn mà vẫn đảm bảo tải trọng của liên kết. Tuy nhiên, những bu lông này sẽ có giá thành cao hơn so với bu lông khác.
Bu lông có cấp bền thường 4.6, 5.6, 6.8: Việc này giúp sản xuất được bu lông có kích thước lớn hơn nhưng giá sẽ rẻ hơn.
1. Bu lông lục giác ngoài
Bu lông lục giác ngoài có cấu tạo đơn giản gồm 2 phần: phần đầu mũ và phần thân. Trong đó đầu mũ được thiết kế hình lục giác 6 cạnh ngoài và dùng cờ lê để vặn.
Bu lông lục giác ngoài được chia thành các loại bu lông nhỏ sau:
- Bu lông lục giác ngoài thường cấp bền 4.8 và 5.6
- Bu lông 8.8: là một loại bulong cường độ cao và có cấp độ bền 8.8.
- Bu lông 10.9: là bulong cường độ cao và có cấp độ bền là 10.9.
- Bu lông inox: được sản xuất từ vật liệu thép không gỉ inox, gồm có Bu lông Inox 201, Bu lông Inox 304 và Bu lông Inox 316.
2. Bu lông lục giác chìm
Bu lông lục giác chìm là loại bulong có phần đầu mũ được dập lục giác chìm bên trong, phần dập chìm có độ sâu theo tiêu chuẩn nhất định.
Bu lông lục giác chìm gồm có 3 loại:
- Bu lông lục giác chìm đầu trụ
- Bu lông lục giác chìm đầu bằng
- Bu lông lục giác chìm đầu cầu
3. Bu lông đầu tròn cổ vuông
Bu lông đầu tròn cổ vuông là loại bu lông có cấp bền bình thường. Cấu tạo bao gồm đầu mũ hình chỏm cầu tán rộng và cổ vuông. Phần cổ vuông có tác dụng giữ cho bulong không bị xoay sau khi gá và lỗ bắt từ đó dễ dàng bắt ecu và ghép nối chi tiết với nhau.
Bu lông đầu tròn cổ vuông được sử dụng rất phổ biến trong các ngành xây dựng, cơ khí chế tạo, sản xuất và đặc biệt là ngành điện như lắp ghép khung tủ bảng điện, giá, kệ…
4. Bu lông liền long đen
Bu lông liền long đen Din 6921 có đầu bu lông được dập như kiểu long đen gắn liền với đầu mũ phía dưới được tạo hình răng cưa.
Ứng dụng: Bu lông liền long đen DIN 6921 dùng lắp siết, liên kết các chi tiết bằng hệ ren.
5. Bu lông liên kết chịu lực cao
Bu lông liên kết chịu lực cao gồm có 2 loại: Bu lông tự đứt S10T và bu lông tự đứt F10T
Bu lông tự đứt S10T hay bu lông tự cắt S10T, tên tiếng anh là bu lông T.C bolt (T.C bolt = Tension Control Bolt = Bu lông kiểm soát lực căng). Đây là loại bu lông liên kết chịu lực cao, cấp bền tương đương 10.9. Bu lông tự đứt S10T sử dụng để thắt chặt bu lông đơn giản và hiệu suất chính xác hơn.
Bu lông tự đứt F10T là 1 loại bu lông cường độ cao có cấp bền tương đương 10.9. Loại bu lông này được sản xuất theo tiêu chuẩn Nhật Bản JIS B1186, đầu bu lông hình lục giác. Bu lông F10T được sử dụng phổ biến trong các kết cấu thép như công trình công nghiệp, xây dựng, nhà thép cao tầng, công trình giao thông, cảng biến.
6. Bu lông mắt (móc cẩu)
Bu lông mắt hay có tên gọi khác là móc cẩu là 1 sản phẩm cơ khí có thân hình trụ tròn được tiện ren, đầu mũ hình mắt tròn. Cấu tạo này giúp bulong mắt bền hơn khi sử dụng, không xảy ra hiện tượng đứt, gãy bu lông.
